Belangrijkste privécollectie met werk van Louis Paul Boon onder de hamer in Brussel

De belangrijkste privécollectie van Louis Paul Boon wordt de komende dagen uitzonderlijk geveild in Brussel. Het gaat om tientallen eerste drukken, boeken, handgeschreven teksten en brieven van de Vlaamse topauteur. En er gaan nog méér topwerken onder de hamer: zo ook een zeldzame Nederlandstalige lijst met verboden boeken uit 1550, één van de belangrijkste documenten uit de geschiedenis van de censuur in de Nederlanden.

Het Brusselse veilinghuis Arenberg Auctions, marktleider in de Lage Landen in zeldzame boeken, handschriften en kaarten, verwacht behoorlijk wat aandacht voor haar veiling op 27, 28 en 29 april. Dat heeft alles te maken met een aantal uitzonderlijke topstukken die onder de hamer gaan. Eén daarvan is de belangrijkste privécollectie van Louis Paul Boon met onder meer handgeschreven en zeldzame werken. De collectie komt van een Nederlandse bewonderaar, die doorheen zijn leven alles verzamelde wat hij van Boon op de kop kon tikken.

Het gaat om zo’n honderd loten die in drie opeenvolgende veilingen worden aangeboden. Wat ongetwijfeld in het oog van literair Vlaanderen zal springen, zijn tientallen handgeschreven velletjes waarop Boon zijn iconische ‘Boontjes’ heeft neergepend. Zo weidt hij op humoristische wijze onder meer uit over het bereiden van een ‘kraakmeneer’ of croque monsieur in het haardvuur. Maar ook het scenario van het radiofeuilleton Pieter Daens en eerste drukken maken deel uit van de verzameling.

Louis Paul Boon (1912-1979) maakte met zijn politieke engagement, zijn pessimistisch wereldbeeld en zijn kritiek aan het adres van kerk en burgerij al snel vijanden in het overwegend katholieke Vlaanderen. Toch werden zijn uitzonderlijke talent en scherpzinnigheid al even snel erkend. Hij was een literaire vernieuwer en legde de ‘fenomenale feminatheek’ aan. Ook van deze immense verzameling erotische afbeeldingen vinden we enkele sporen in deze veiling.

De verzamelaar-verkoper J.H. wil anoniem blijven, maar laat weten dat hij nog voor z’n overlijden koste wat het kost een nieuwe eigenaar wenst te vinden. ‘Na omzwervingen in het Midden-Oosten ging ik met pensioen en vestigde me in Zuid-Frankrijk’, vertelt hij. ‘Helaas bestaat daar weinig belangstelling voor Boon. Als ik nu niet ingrijp, komt mijn collectie bij mijn overlijden in de papiercontainer terecht. Dat moeten we absoluut vermijden in het belang van de Vlaamse literatuur.’

Het veilinghuis rekent op een minimale veilingprijs van 10.000 euro voor de hele collectie, maar de kans bestaat dat het voor een veelvoud onder de hamer gaat.

Verboden boeken

Een ​ uitzonderlijke uitgave die eveneens onder de hamer gaat, is een zeldzame lijst met verboden boeken uit 1550. Het drukwerk is in zeer goede staat en een van de belangrijkste documenten uit de geschiedenis van de censuur in de Nederlanden. De tekst is in het Nederlands opgesteld, wat het document zeer toegankelijk maakt.

"Het is een lijst van verboden uitgaven, Bijbeledities en schoolboeken samengesteld door Leuvense theologen die duidelijk een lijn trekken tussen de orthodoxe leer en de ketterij. Zwart op wit verbiedt ze alle boeken van Maarten Luther, die het tegen die tijd had verkorven bij de paus en de keizer. Andere titels, denk aan ‘Het paradijs van Venus’ maken de lezer dan weer erg nieuwsgierig naar de inhoud ervan. Het document zit in een oude ‘sammelband’ met twintig andere edicten uit de zestiende eeuw." ​
​Jeroen Luyckx van Arenberg Auctions.

De verwachte veilingprijs bedraagt minimaal 2.500 à 3.000 euro.

Geestelijke vader van ‘De drie musketiers’

En opmerkelijk: wie een stuk geschiedenis in huis wil halen, kan dat voor een bescheiden prikje met onder meer twee brieven van Alexandre Dumas (1802-1870), de Franse schrijver van ‘De drie musketiers’. Die leefde in 1851 in Brussel in ballingschap en schreef toen een brief naar Léon Cans van de Brusselse uitgeverij Méline, Cans & cie om een voorschot van 130 frank te vragen.

De instelprijs voor de brief bedraagt 250 euro. Een andere brief waarbij Dumas 500 frank vraagt aan de directeur van de opera van Parijs, wordt geschat op 150 euro.

Lodewijk XIV en Karel V

Naast literaire topwerken kan je op de veiling ook talloze historische curiosa op de kop tikken. Denk aan een brief ondertekend door de tienjarige Lodewijk XIV (1638-1715). Daarin gaf hij toestemming aan een familielid van de bekende kardinaal Jules Mazarin om op Sicilië te verblijven. Nog een historische handtekening kan je vinden op een brief van de secretaris van Karel V (1500-1558) waarmee ​ hij een infanteriekapitein verlof geeft om naar Rome te reizen. De keizer ondertekende met ‘Yo el rey’.

"Zulke documenten maken deel uit van onze geschiedenis, maar ze zijn tegelijk erg toegankelijk. Dat maakt onze veiling zo bijzonder. Denk ook aan het certificaat van een Brusselse infanteriesergeant die het napoleontische leger mag verlaten. François Jéhu raakte in zijn carrière vier keer gewond. Bij het document bevindt zich vermoedelijk één van de loden kogels die artsen uit zijn lijf haalden. Meer dan tweehonderd jaar later maakt die de geschiedenis bijzonder tastbaar."
​Jeroen Luyckx van Arenberg Auctions

De veiling van Arenberg Auctions omvat in totaliteit 1454 loten. De kijkdagen en de veiling zijn vrij toegankelijk voor geïnteresseerden.